İnşaat sektöründe en çok karşılaşılan sorulardan biri şudur: “Bir proje çizimi neye göre fiyatlandırılır?” Müşteriler farklı müelliflerden çok farklı teklifler aldığında, haklı olarak bu fiyat farklarının nedenini sorgular. Ancak bu farklar rastgele değil; teknik, mesleki ve bölgesel birçok faktöre dayanır. İşte proje fiyatlarının nasıl belirlendiğine dair kapsamlı bir rehber:
1. Liste Fiyatları ve Resmi Kriterler
Her yıl meslek odaları (örneğin Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası) tarafından yayımlanan birim hizmet bedeli tarifeleri, proje ücretlendirmesinde referans alınır. Bu tarifelerde, hizmet türüne ve yapının sınıfına göre belirlenmiş metrekare başına fiyatlar yer alır. Ancak bu yalnızca temel bir çerçevedir. Nihai fiyat bu çerçevenin üzerinde şekillenir.
Temel Çarpanlar:
İnşaatın metrekare büyüklüğü
Yapı sınıfı (örneğin konut, ticari, sanayi yapısı vb.)
Yapının bulunduğu şehir veya bölge (bölge çarpanı)
Bu etkenler birlikte hesaplanarak yaklaşık bir başlangıç bedeli oluşturulur.
2. Müellifin Tecrübesi ve Hizmet Kapsamı
Her proje müellifi (mimar, mühendis veya proje ofisi), kendi bilgi birikimi, hizmet kalitesi ve iş yaklaşımına göre farklı bir fiyat politikası uygular. Bazıları liste fiyatı üzerinden çalışırken, bazıları indirimli fiyatlarla ya da daha üst düzey hizmetler sunarak liste fiyatının üzerinde bir bedel talep edebilir.
Şu faktörler müellifin fiyatını doğrudan etkiler:
Tecrübe düzeyi
Tasarım kalitesi ve yaratıcı çözümler
Sunulan hizmetlerin kapsamı (örnek: ruhsat takibi, malzeme seçimi, uygulama desteği vb.)
Proje teslim süresi ve hız beklentisi
3. Çizim Zorluğu ve Proje Tipi
Tüm projeler eşit düzeyde emek ve zaman gerektirmez. Örneğin:
Basit bir konut projesi, standart plan ve kesitlerle tamamlanabilirken;
Karma yapılar (örneğin AVM + otopark + konut) çok daha detaylı ve faz etaplı bir çalışmayı gerektirir.
Dolayısıyla işin teknik zorluk derecesi, çizim süresi, danışmanlık ihtiyacı ve belediyelerle yürütülecek süreçler fiyata doğrudan etki eder.
4. Proje Sonrası Destek ve Takip Hizmetleri
Bir projeyi çizmek kadar, o projeyi inşa sürecine hazır hale getirmek de zaman ve bilgi gerektirir. Bazı müellifler sadece çizim hizmeti sunarken, bazıları şunları da kapsayan “tam hizmet” modeli uygular:
Ruhsat alımı ve resmi işlemlerin takibi
Uygulama sırasında teknik destek
Malzeme tavsiyesi veya mimari danışmanlık
Belediyelerle koordinasyon
Bu tür ek hizmetler, fiyatın yükselmesine neden olabilir; ancak genellikle yatırımın daha sağlıklı ilerlemesini sağlar.
5. Ucuz Proje Her Zaman Karlı Değildir
Fiyatlar arasında büyük farklar olduğunda, müşteriler doğal olarak en uygun teklife yönelme eğilimindedir. Ancak bu yaklaşım her zaman uzun vadede avantaj sağlamaz. Eksik çizimler, hatalı detaylar ya da ruhsata uygun olmayan projeler; maliyetlerin daha da artmasına neden olabilir.
Unutulmamalıdır ki, kaliteli bir proje, doğru malzeme ve uygulama için temel oluşturur. Projede yapılan her yatırım, yapının ömrünü, işlevselliğini ve değerini artırır.
Proje fiyatları yalnızca metrekareye göre hesaplanan sabit bir bedel değildir. Bölgesel koşullar, yapı türü, hizmet kapsamı, müellifin uzmanlığı ve çizim sonrası desteği gibi birçok parametre bu fiyatı belirler. Bu nedenle proje fiyatlarını değerlendirirken sadece rakama değil, fiyatın arkasındaki içeriğe de bakmak gerekir.
Nitelikli proje, nitelikli yapı getirir.
